Een duurzame kerst: Zo doe je dat!

I’m dreaming of a green Christmas..! De kerstdagen zijn in aantocht. Tijd om plannen te maken voor de feestdagen. Het huis versieren, lijstjes maken voor het kerstdiner en voor de pakjes onder de boom. Natuurlijk proberen wij het het deze kerst iets milieuvriendelijker aan te pakken. Wil jij dit jaar ook een duurzame kerst? Lees dan vooral deze groene tips eens door. Voor eco cadeautjes, de meest duurzame kerstboom en dito kerstversiering. Alles om jouw feestdagen zo eco-friendly mogelijk door te komen.

Heel veel duurzame kerst tips!

We worden ons steeds bewuster van de impact die wij met z’n allen hebben op het klimaat. Met ons koopgedrag bijvoorbeeld. Met kleine, maar bewuste keuzes kunnen we samen al een groot verschil maken. Je hoeft heus niet zo heilig te zijn als de figuren in je kerststalletje. Lees onderstaande tips voor een duurzame kerst eens door en kijk welke voorbeelden voor jou haalbaar zijn.

Scroll verder voor tips over:

1. Duurzame kerstbomen
2. Duurzame kerstversiering
3. Duurzaam kerstdiner
4. Milieubewuste kerstgeschenken
5. Duurzaam inpakken met de feestdagen
6. Duurzame adventskalenders
7. Duurzaam kerstmarktbezoek
8. Eco kerstkaarten versturen
9. Duurzame kerstmode
10. Groene verzorgingsproducten

Een groen kerstfeest!

#1 Duurzame kerstboom

Een duurzame kerst begint bij een duurzame boom. Maar wat is beter voor het milieu: Een kunstboom of een echte kerstboom? Ik moet eerlijk bekennen dat ik er nog niet helemaal over uit ben. Een plastic boom is natuurlijk niet heel milieuvriendelijk, maar gaat wel jaren mee. Een echte boom is dan wel een natuurproduct, maar de meeste kerstbomen worden na de kerstdagen zonder pardon op straat gegooid. Ook niet echt duurzaam dus. Wat is een milieuvriendelijk alternatief voor een kerstboom?

3x Tips voor een duurzame kerstboom

Een kerstboom huren

Er zijn een heleboel initiatieven waarbij je een kerstboom kunt huren. Ja echt! In een heus kerstbomenbos mag je zelf een boom uitzoeken. Deze neem je mee naar huis, versier je en na de kerst breng je hem gewoon weer terug. Alle bomen zijn genummerd. Dus als je heel erg gehecht bent geraakt aan je boom, kun je hem het jaar erop weer adopteren. Deze bomen worden ook nog eens biologisch gekweekt, dus zeker een duurzame optie! Het is echter alleen echt low impact als de boom in jouw eigen woonplaats op te halen is. Hoe verder je ervoor moet rijden, des te meer je het milieu ermee belast.

Tweedehands kerstboom

Wij gingen voor een tweedehands kunstkerstboom. Door niet te kiezen voor een nieuwe, zorgen we er in ieder geval voor dat er niet nog meer kunstbomen geproduceerd hoeven worden. Bijkomend voordeel is dat de mooie boom ons slechts €5,- kostte. Duurzaam en low-budget dus! Tweedehands kerstbomen vind je rond de feestdagen volop in kringloopwinkels en op Marktplaats. Onze tweedehands kunstboom kochten we ook nog eens bij de kringloopwinkel bij ons om de hoek, dus ver hoefden we er niet voor te rijden.

Onze witte kerstboom kochten wij iets verder weg. Maar dit ritje hebben we wel samen gepland met iets anders wat we die dag toevallig in de buurt moesten ophalen. Je kunt je zoekopdracht dus best iets verbreden, door te zoeken in een straal rondom je werk of rondom de woonplaats van vrienden en familie die je wellicht binnenkort gaat bezoeken.

Boom met wortels hergebruiken

Heb je groene vingers? Dan kun je een eigen kerstboom kweken in je achtertuin. Iedere kerst haal je de boom naar binnen en zodra de feestdagen voorbij zijn verhuist de groene vriend weer naar buiten. Met de juiste zorg kun je zo nog jaren plezier hebben van je eigen boom.

Of laat je dennenboom juist lekker het hele jaar door buiten staan en doe er tijdens de donkere dagen voor kerst wat lichtjes in.

Op de foto: Onze witte kerstboom via Marktplaats (links) en onze tweedehands kerstboom van de kringloop (rechts)

Alternatieve kerstbomen:

• Kamerden
• Kerstboom van maskingtape aan de muur (bekijk hier de mooiste voorbeelden van kerstfiguren met washitape gemaakt)
• Kerstboom gemaakt van (FSC) houten latjes
• Kerstboomposter (zoals de populaire kerstposter van HK Living)

Op de foto zie je onze kerstversiering van vorig jaar. Toen hadden we nog niet echt een duurzame kerst, met een echte boom die na de kerst op de vuurstapel belande. En een poster die ik later versierde met bakkerstouw en stickers. Een leuk alternatief als je geen echte kerstboom in huis wil.

#2 Duurzame kerstversiering

Right. De boom is geregeld. Wat doe je nu met de rest van de decoratie? Duurzame kerstversiering is voor mij in ieder geval versiering die lang mee gaat. Liefst gemaakt van natuurlijke materialen zoals (FSC)hout, katoen, (gerecycled) papier of linnen.

Maar ja, ik ben ook niet vies van een beetje plastic en glitter. In dat geval kies ik voor tweedehands kerstdecoratie (bekijk hier bijvoorbeeld maar ons kringloop kersthuis) of onbreekbare kerstballen die in ieder geval tegen een stootje kunnen. Wel zo handig met kinderen en katten in huis.

Tips voor duurzame kerstversiering:

• Zelfgemaakte versiering van klei, brooddeeg, lege potjes of vondsten uit het bos
• Lampjes met Led verlichting
• Vegan kaarsen en/of kaarsen van duurzaam geproduceerde palmolie
• Tweedehands versiering van de kringloop, rommelmarkten of ruil met vriendinnen/familie
• Gebruik letterborden en krijtborden (gave kerst quotes heb ik hier voor je) voor wat extra christmas vibe in huis

En als ik je een extra tip mag geven: Als je nieuwe kerstversiering koopt, kies dan liever voor versiering die met liefde is gemaakt. Zoals bij Return to Sender, de Wereldwinkel of bij kleine ondernemers. Hoogstwaarschijnlijk waardeer je deze aankopen meer, dan wanneer je meuk bij de Action koopt. Trust me.

(tekst gaat door onder de foto)

Deze houten kerstballen vind je in de shop van ByBineke.nl. De gepersonaliseerde hangers worden gemaakt in de sociale werkplaats van Cre8, waar Amsterdamse jongeren weer een kans krijgen.

#3 Duurzaam kerstdiner

Bij een duurzame kerst hoort ook een duurzaam kerstdiner. Welke keuzes kun je maken om ook met de feestdagen milieuvriendelijker te tafelen? Dat kan op heel veel verschillende manieren en is eigenlijk best gemakkelijk:

10 tips voor een duurzame kerst aan tafel

1. Zet dit jaar een vegetarisch of vegan kerstdiner op tafel
2. Kies voor groenten en fruit van het seizoen (veel lekkerder en goedkoper)
3. Koop zoveel mogelijk lokaal geproduceerd voedsel
4. Let tijdens je boodschappen op de verpakkingen (zo min mogelijk, geen plastic)
5. Kies voor biologische en fairtrade producten
6. Gebruik zo min mogelijk zuivelproducten
7. Maak zoveel mogelijk gerechten die niet verwarmd hoeven te worden om energie te besparen (koude salades bijvoorbeeld)
8. Kies deze keer niet voor stoofschotels die de hele dag moeten pruttelen of ovenschotels die lang in de oven moeten. Scheelt tijd en energie!
9. Niet genoeg servies voor al je gasten? Laat ieder zijn eigen bord en bestek meenemen. Of schaf bordjes aan bij de kringloopwinkel. Mix & match!
10. Gooi niks weg! Maak een kerstdiner dat je kunt invriezen of dat je de volgende dag als lunch kunt eten. Heb je echt teveel? Geef dan de leftovers mee aan je gasten. Of zorg gewoon dat je niet teveel maakt…

Nu hoef je heus niet aan al deze punten te voldoen. Maar als je in ieder geval maar een paar van bovenstaande tips meepakt is het mooi meegenomen. Onze tiener wil vaak met de feestdagen gourmetten. Alles behalve milieuvriendelijk natuurlijk. Maar met vega vlees in plaats van dierlijke producten maken we al een positieve impact! Ook kiezen we dit jaar voor vegan kaasfondue, gevonden bij Crisp (wil je ook iets bij Crisp bestellen? Stuur mij dan even een berichtje, want dan heb ik een fijne kortingscode voor je).

Kijk eens bij Puur Suzanne voor de lekkerste vegetarische en vegan kerstrecepten! Ik heb hier mijn favoriete vegan receptenboeken gedeeld voor meer inspiratie.

(tekst gaat door onder de foto)

#4 Duurzame kerstcadeaus

En wat gaat er dit jaar onder de duurzame boom? Milieuvriendelijke kerstcadeaus natuurlijk! Wij vieren kerst niet heel uitgebreid met cadeautjes, want daar hebben wij pakjesavond voor. Met kerst ligt er voor ieder 1 pakje klaar. Vaak een praktisch cadeau (klusspullen voor vriendlief bijvoorbeeld), iets wat de kids al heel lang wilden hebben of een gezamenlijk cadeau (zo kregen mijn vriend en onze oudste een keer samen een game voor de Xbox).

Eco kerstcadeau tips

Wil je het echt duurzaam aanpakken? Maak dan je eigen kerstcadeau. Naai bijvoorbeeld een mooie slinger avn restjes stof, brei een sjaal of maak een persoonlijk fotoalbum met daarin de mooiste herinneringen van het afgelopen jaar.

Ook heel milieuvriendelijk zijn tweedehands kerstcadeaus. Op Marktplaats worden de mooiste spullen aangeboden. Soms zelfs vaak nog als nieuw. Maar ook spullen die een opknapbeurt nodig hebben, zijn zeker geschikt om te geven. Want een cadeau dat je zelf nog een make-over hebt gegeven is extra speciaal en uniek. Onze tiener stuurt ons zelfs linkjes van Vinted met preloved kleding die hij graag onder de boom wil vinden.

Shop daarnaast gewoon heel bewust. Laat je niet meeslepen door eventuele uitverkopen of de algehele koopjesdrang die tijdens de kerstdagen wordt aangewakkerd. Koop met een lijstje en houd je daar aan. Fairtrade kerstcadeaus deel ik hier. Het is namelijk ook leuk om met jouw kerstaankopen gelijk een goed doel te steunen, vind je niet?

(Tekst gaat door onder de foto’s)

#5 Milieubewust inpakken

Oké, de duurzame kerstcadeaus heb je in huis. Hoe pak je ze ook nog eens milieuvriendelijk in? Hoe verleidelijk het ook is om cadeautjes te laten verpakken in de winkel: in sommige gevallen is het beter om dat zelf te doen. In veel winkels gebruiken ze papier dat niet gerecycled kan worden. Bovendien is het meeste pakpapier gebleekt en geverfd, wat ontzettend schadelijk is voor het milieu. Helemaal zonde als je bedenkt dat het voor eenmalig plezier is, want het papiertje wordt er met de feestdagen toch afgescheurd en in de prullenbak gegooid!

Een duurzaam alternatief voor regulier kerstpapier is kraft inpakpapier. Dat lijkt misschien een beetje saai, maar met deze inpaktips voor kraftpapier maak je heel gemakkelijk stijlvolle kerstcadeautjes. Hierboven zie je al een aantal voorbeelden van hoe je jouw kerstgeschenken leuk kunt verpakken op een duurzame manier.

Ook kun je kiezen voor mooie geschenkdoosjes of cadeau tasjes. Kies dan wel voor stevige exemplaren die je meerdere malen kunt gebruiken. Dit hoeven niet per se cadeau dozen te zijn met een feestelijk printje. Kies juist voor een neutrale verpakking en maak daar met een mooi lint, een cadeau label en wat (tweedehands) kerstversiering iets speciaals van. Zo is de kans groter dat het nogmaals hergebruikt wordt.

Tip: Bewaar lintjes en versiering van kerstcadeaus die jij ontvangt. Vaak maken luxe zaken als Douglas en Rituals er een groot inpakfeest van en kun je de ornamenten en inpaklinten gemakkelijk hergebruiken. 

Een andere hergebruik techniek voor inpakken is Furoshiki. Je wikkelt hierbij je cadeautje in een doek. Er zijn speciale doeken voor te koop, zoals deze mooie inpakdoek met zwart wit print. Maar je kunt ook een oude lap stop of een sjaaltje gebruiken. Wees vooral niet bang om je doek terug te vragen als de ontvanger het cadeautje heeft uitgepakt. Als je weet dat diegene de doek niet gaat hergebruiken, mag je hem best weer mee naar huis nemen voor het volgende kerstgeschenk. Het ging tenslotte om de inhoud en niet om wat eromheen zat.

#6 Duurzame adventskalenders

Aftellen tot kerst doen veel mensen met een adventskalender. Iedere dag een vakje of een deurtje openmaken met daarachter een kleine verrassing. Onze kinderen zijn er dol op, en ikzelf stiekem ook.

In een eerder blogartikel verzamelde ik al de leukste duurzame kerstkalenders. Want hoe leuk het ook is om iedere ochtend een verrassing te krijgen, echt duurzaam is het niet als je alleen maar troepjes krijgt waar je vervolgens weinig mee doet. En de kalenders met chocofantasie zijn alles behalve duurzaam.

Er zijn ook herbruikbare adventskalenders, waar je zelf kunt bepalen wat er in de laatjes of achter de deurtjes gaat. Hier deel ik leuke tips voor kerstkalender vulling. De zelf te vullen kerstkalenders vind je onder andere bij Action en Bol.com. Maar ik heb ze ook weleens gespot bij kringloopwinkels, dus het loont zeker om daar rond de feestdagen eens binnen te lopen!

Of vraag aan je ouders of opa & oma of ze misschien nog zo’n echte nostalgische advent kalender hebben met afbeeldingen erachter!

(tekst gaat verder onder de foto)

#7 Kerstmarkt bezoeken 

Vind je het ook zo leuk om kerstmarkten te bezoeken? Ik ben er  echt dol op! Op de gezellige sfeer, het lekkere eten en natuurlijk om er mooie sfeerplaatjes te maken. En zelfs bij het bezoeken van een kerstmarkt kun je duurzame keuzes maken.

• Reis met openbaar vervoer in plaats van met de auto
• Bezoek het liefst een kerstmarkt in (de buurt van) je eigen woonplaats)
• Kerstmarkt over de grens? Pak dan liever niet het vliegtuig, maar de trein
• Toch met de auto? Carpool dan eventueel met vrienden of familie
• Neem je eigen thermosmok mee voor warme choco of glühwein
• Neem dit handige reisbestek mee zodat je geen wegwerp vorkjes of lepels hoeft aan te nemen
• Helemaal eco is het als je eten en drinken van thuis meeneemt in herbruikbare verpakking
• Koop het liefst echt lokale ambacht. Als je vaker kerstmarkten bezoekt herken en onderscheid je de meuk wel van de echt mooie souvenirs

#8 Duurzame kerstkaarten

Ja, natuurlijk is het de meest duurzame optie om geen kerstkaarten uit te sturen. Maar niemand neemt het je kwalijk als je wel kerstwensen uitstuurt, want juist zo’n liever kerstwens op de deurmat kan iemand heel blij maken. En elkaar lichtpuntjes bezorgen op donkere dagen, dat is waar het kerstfeest een beetje om draait, nietwaar?

Je zou denken dat een digitale kerstwens uitsturen veel milieuvriendelijker is dan een papieren variant. Maar dat is niet helemaal waar. Want wara we niet bij stilstaan is dat ons mailverkeer wordt mogelijk gemaakt door gigantische servers die heel veel stroom gebruiken. Bovendien staan ze vaak in gigantische complexen in een weiland en nemen zo een heel stuk natuur in beslag.

Er zijn verschillende manieren waarop je toch iets duurzamer kerstwensen kunt versturen met de post. Kies bijvoorbeeld voor kerstkaarten van ongebleekt en/of gerecycled papier.  Met een enkele kaart (ansichtkaart) verbruik je minder papier dan met een luxe dubbele kerstkaart.

Koop ook liever kerstkaarten en enveloppen zonder plastic laagje eroverheen. Dit geeft de kaarten meer glans en dus een luxere uitstraling. Maar er zijn ook genoeg kaarten die leuk zijn zonder die coating die de kaart juist niet zo eco maakt.

Ook zijn er veel kerstkaarten verkrijgbaar waarmee je bij aankoop ook een goed doel steunt. Dat heeft misschien niet direct een positief effect op je ecologische voetafdruk, maar je doet er wel iets goeds mee. Bekijk hier bijvoorbeeld de fotokaart die ik maakte voor CliniClowns.

Heb je alle kerstkaarten beschreven en zijn ze klaar om verzonden te worden? Bezorg dan als het even kan de kaarten voor buren zelf. Maak er meteen een frisse kerstwandeling of fietssessie van. Dat is niet alleen milieubesparend, maar het is ook nog eens gezond en je bespaart de kosten van postzegels! Een win-win-win situatie dus.

#9 Eco kerstmode

Hoe verschijn jij dit jaar aan de kersttafel? Nu is glitter and glamour allang niet altijd meer de dresscode tijdens de feestdagen. Toch is het best leuk om juist tijdens dit feest eens flink uit te pakken. Met een glitterjasje of een foute kersttrui bijvoorbeeld. Hier geef ik 5 handige tips voor eco kerstkleding.

duurzame kerst fashion

Koop in ieder geval niet zomaar kleding wat je alleen met speciale gelegenheden wil dragen. Koop juist iets is wat je met diverse items uit je kledingkast kunt combineren. En wie zegt dat een glitterbroek alleen met kerst mag? Met een gebreide trui of een spijkerjasje erover maak je het alweer meer casual.

Een kersttrui si wel echt iets wat je gemakkelijk tweedehands kunt scoren. Zo vaak ga je dit item niet dragen, dus is het zonde om daar veel geld aan uit te geven. Wil je niet ieder jaar dezelfde trui aan? Kijk dan of je met jouw vriendengroep onderling kunt wisselen? Zo hebben jullie allemaal steeds weer een nieuwe outfit zonder dat jullie daarmee het milieu of je bankrekening belasten.

Kies bij voorkeur ook voor andere preloved feestkleding. Kijk bijvoorbeeld of Vinted of Marktplaats voor een feestelijke jurk of een chique broekpak.

Toch liever nieuw? Kies dan voor duurzame mode. Eco fashion dat milieubewust en eerlijk geproduceerd is en kleding die bestaat uit materialen die minder milieubelastend zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan Tencel, bamboe of GOTS gecertificeerd biologisch katoen. Steeds meer bedrijven hebben een eco modecollectie, dus het wordt steeds makkelijker om groener te winkelen voor een kerstoutfit.

(tekst gaat door onder de foto)

#10 Duurzame verzorgingsproducten

Tot slot eindigen we dit rijtje duurzame kerst tips met wat fijne verzorgingsproducten en groene beauty producten. Want bij een kerstoutfit hoort natuurlijk ook een verzorgde look.

Goede basics zijn wasbare wattenschijfjes en shampoo bars, niet alleen met de feestdagen. Daarnaast kan ik vegan verzorgingsproducten en cosmetica aanraden. Want het is wel zo fijn om te weten dat wat jij op je huid smeert geen dierenleed heeft veroorzaakt. Kies voor natuurlijke en biologische producten. Dat is anmelijk ook alleen maar gezonder voor jezelf.

Vegan make-up hoeft helemaal niet duur te zijn. Je shopt het onder andere bij Ekoplaza en Holland & Barret. Maar kijk ook eens in de schappen van Etos en Kruidvat. Let op keurmerken zoals ‘vegan,  en ‘ecocert’.

Helemaal zero waste zijn de meeste cosmetica en smeersels niet. Maar je kunt natuurlijk zelf ook aan de slag gaan. Hier vind je bijvoorbeeld tips voor het maken van heerlijke koffiescrub.  Geen afval en geen extra kosten!

(tekst gaat verder onder de foto)

Klik hier voor de fijne productlijn van So Bio.

Doe jij dit jaar ook aan een duurzame kerst? Hoe zorg jij ervoor dat jij ietsje groener de kerst doorkomt? Als jij nog aanvullende tips hebt voor milieuvriendelijke feestdgaen, laat ze dan vooral achter in de comments hieronder.

Merry & Green Christmas!