Kiezen voor gezonde vleesvervangers doe je zo

Plantaardige alternatieven voor vlees zijn allang niet meer zo ongezond als een aantal jaar geleden. Sterker nog: uit een rapport van Proveg is gebleken dat de meeste alternatieven gezonder zijn dan het vlees dat ze vervangen. Maar hoe herken je gezonde vleesvervangers? Stel je volgende vegetarische maaltijden bewuster samen aan de hand van deze tips.

Vlees of plantaardige alternatieven?

Bewuster leven kan op veel verschillende manieren. Misschien leef je gezonder voor je sport of je gezondheid. Of is bewust eten voor jou een manier om het milieu of dierenleed te besparen. Met welke motivatie jij jouw weekmenu ook samenstelt, het wat vaker vervangen van vlees voor vleesvervangers is op alle fronten een goed idee.

Vlees heeft namelijk behoorlijk wat nadelen. Ten eerste is een lapje vlees behoorlijk milieuvervuilend. Met name rood vlees, zoals rundvlees en varkensvlees, is verantwoordelijk voor veel co2 uitstoot, lucht- en grondverontreiniging. En daarbij komen er ook nog liters water aan te pas om ’s avonds een varkensschnitzel op tafel te zetten.

Ten tweede is vlees helemaal niet zo gezond als de vleesindustrie ons al jaren wil laten denken. Het bevat weinig belangrijke voedingsstoffen, veel vleessoorten bevatten behoorlijk wat verzadigde vetten en er kunnen resten antibiotica in zitten, die de dieren hebben gekregen om zich staande te houden in de overbevolkte veestallen.

Dan komen we gelijk bij het laatste punt: Er gaat nogal wat dierenleed schuil achter een lapje vlees. Het beeld van dansende koeien in de wei is slechts een momentopname. Koeien kunnen namelijk wel 20 jaar worden, maar worden in de vleesindustrie niet ouder dan 10 jaar (een melkkoe wordt zelfs al voor haar 5e jaar geslacht). Veetransporten zijn meestal dramatisch voor de dieren en in de grote stallen leven dieren in grote getalen en hebben amper bewegingsruimte. Het respect voor dieren is meestal ver te zoeken.

Zelfs het Voedingscentrum moedigt tegenwoordig aan om minder vlees te eten voor je gezondheid en het milieu.

(tekst gaat verder onder de foto)

Gezonde vleesvervangers kiezen

Denk je nou: vleesvervangers zitten toch vol additieven en daar iets niets natuurlijks aan? Laat mij je dan helpen herinneren dat een kipnugget ook niet aan een struik groeit. Vlees wordt net zo goed bewerkt en de dieren krijgen tijdens hun korte leventje ook behoorlijk wat toegediend, wat ze in de natuur niet tot zich zouden krijgen.

Dat gezegd hebbende: vleesvervangers hoef je ook niet iedere avond op tafel te zetten. Net zoals vlees, wat vroeger een luxeproduct was en waarvan we nu zeggen zogenaamd niet meer zonder te kunnen, is het verstandig om ook de vegetarische (of vegan) varianten met mate te eten. Het kan even een moeilijke schakeling zijn als je gewend bent aan AVG’tjes, maar online vind je inmiddels genoeg vegetarische en plantaardige recepten, waar geen vlees of vleesvervangers aan te pas komen.

Maar even terug naar het onderzoek van Proveg: In het rapport over gezonde vleesvervangers (dat je hier kunt lezen) is terug te vinden hoe bepaalde vleesvervangers scoren op voedingswaarde. Er wordt onder andere gelet op eiwitten, vetten en aanwezige vitamines en mineralen zoals ijzer en vitamine B12. Maar hoe zit het nou met dat zout, wat veel vleesvervangers toch wel bevatten? Daarover zegt Proveg het volgende: “Vleesvervangers zijn gemiddeld minder zout dan bewerkt vlees, maar zouter dan onbewerkt vlees”. Aan onbewerkt vlees wordt meestal nog door de consument zelf van alles toegevoegd. Denk bijvoorbeeld aan vleeskruiden, saus of jus, dus in de praktijk worden ook deze onbewerkte soorten vlees een stuk ongezonder.

Gezonde vleesvervangers herken je dus door de tabellen op de achterkant te bestuderen. Vergelijk de voedingswaarden vooral ook met het vlees dat ze zouden vervangen, om een nog eerlijker beeld te krijgen. In het genoemde onderzoek komt naar voren dat een groot deel van de vegetarische alternatieven beter scoren dan de vleesvarianten. Een uitzondering zijn de kipstukjes, de kipfilet en de schnitzel, die beter uit de test komen dan de vega variant.

Waar moet een gezonde vleesvervanger aan voldoen? Dit zijn de citeria van het voedingscentrum:

• Een goede eiwitbron
• Toegevoegd ijzer
• Toegevoegde vitamine B12 of vitamine B1
• Niet te veel verzadigd vet (max 2,5 gram per 100 gram)
• Niet te veel zout (max 1,1 gram per 100 gram)
• Geen toegevoegd suiker (max 3,5 g suiker)

Of we dus massaal over moeten stappen op gezonde vleesvervangers? Ja en nee. Vleesvervangers kun je het beste gebruiken in de transitie naar een plantaardiger menu. Mis je nog vaak je stukje vlees, dan zou je wat vaker een vegetarisch alternatief op tafel kunnen zetten. Daarnaast is het aan te raden om te gaan experimenteren met volledig veganistische maaltijden die geen vlees, maar ook geen plantaardige alternatieven bevatten. Ik tip hier bijvoorbeeld fijne vegan kookboeken die ons thuis daarbij enorm hebben geholpen.

Bon appetit!

Lees ook:

• Uit eten? Gebruik de app van RestauPlant!